สำนักงานศิลปวัฒนธรรมร่วมสมัย กระทรวงวัฒนธรรม ในฐานะองค์กรภาครัฐที่มีภารกิจในการสนับสนุนและส่งเสริมศิลปะร่วมสมัยในประเทศไทย ได้ริเริ่มจัดมหกรรมศิลปะร่วมสมัยนานาชาติในรูปแบบการแสดงศิลปะสองปีครั้ง หรือที่รู้จักกันอย่างกว้างขวางในคำศัพท์ภาษาอิตาลีว่า ‘เบียนนาเล่’ ภายใต้ชื่อ “ไทยแลนด์เบียนนาเล่ (Thailand Biennale)” สิ่งที่ทำให้ไทยแลนด์เบียนนาเล่แตกต่างจากมหกรรมศิลปะร่วมสมัยนานาชาติอื่น ๆ ทั่วโลก ได้แก่ การเปลี่ยนจังหวัดที่จัดแสดงนิทรรศการในทุกครั้ง โดยสามจังหวัดแรกที่ได้เป็นเจ้าภาพจัดไทยแลนด์เบียนนาเล่เป็นจังหวัดนำร่องที่มีศักยภาพในการเข้าร่วมโครงการ “เมืองศิลปะ” ของกระทรวงวัฒนธรรม คือ จังหวัดกระบี่ (พ.ศ. 2561) จังหวัดนครราชสีมา หรือโคราช (พ.ศ. 2564) และล่าสุด ได้แก่ จังหวัดเชียงราย (พ.ศ. 2566)
สำนักงานศิลปวัฒนธรรมร่วมสมัย มุ่งหมายให้การจัดมหกรรมศิลปะร่วมสมัยนานาชาติเป็นหนึ่งในฟันเฟืองที่จะช่วยส่งเสริมพัฒนาการในแวดวงศิลปะร่วมสมัยไทย เสริมสร้างแรงบันดาลใจ และความสามารถในการสร้างสรรค์ให้กับศิลปินรุ่นใหม่ รวมถึงให้ความรู้และพัฒนาองค์ความรู้เกี่ยวกับปฏิบัติการภัณฑารักษ์ นอกจากนี้ ไทยแลนด์เบียนนาเล่ ยังนับเป็นปัจจัยสำคัญที่จะช่วยเสริมสร้างคุณค่าและมูลค่าเพิ่มให้กับศิลปะและวัฒนธรรม ประการสำคัญ ไทยแลนด์เบียนนาเล่ เชียงราย 2023 จะส่งผลให้เกิดการเพิ่มพูนความร่วมมือด้านศิลปะ และการสร้างความตระหนักรู้ของสาธารณชนต่อความสำคัญและความเชื่อมโยงของศิลปวัฒนธรรมต่อสังคมร่วมสมัย อันนับเป็นหนึ่งในวิสัยทัศน์และพันธกิจหลักขององค์กร
ครั้งที่ 3 : ไทยแลนด์เบียนนาเล่ เชียงราย 2023
ภายใต้แนวคิด : เปิดโลก (The Open World)
มหกรรมศิลปะร่วมสมัยนานาชาติ ครั้งที่ 3 ไทยแลนด์เบียนนาเล่ เชียงราย 2023 กำหนดจัดในพื้นที่เหนือสุดของประเทศไทย ได้แก่ จังหวัดเชียงราย ภายใต้แนวคิด “เปิดโลก (The Open World)” โดยมีฤกษ์ฤทธิ์ ตีระวนิช ร่วมกับกฤติยา กาวีวงศ์ ทำหน้าที่ผู้อำนวยการฝ่ายศิลป์ พร้อมด้วยภัณฑารักษ์ อังกฤษ อัจฉริยโสภณ และมนุพร เหลืองอร่าม จะร่วมกันจัดแสดงผลงานศิลปะของศิลปินไทยและต่างชาติจากลุ่มน้ำโขงถึงแม่น้ำอะเมซอน ในประเด็นที่เกี่ยวข้องกับประวัติศาสตร์ วัฒนธรรม จนถึงธรรมชาติและนิเวศวิทยา ในพื้นที่สำคัญทั่วจังหวัดเชียงราย เช่น หอศิลป์ ศูนย์ประชุม พิพิธภัณฑ์ วัด ตลอดจนโบราณสถาน
ครั้งที่ 2 : ไทยแลนด์เบียนนาเล่ โคราช 2021
ภายใต้แนวคิด : เซิ้งสิน…ถิ่นย่าโม (Butterflies Frolicking on the Mud: Engendering Sensible Capital)
สำหรับมหกรรมศิลปะร่วมสมัยนานาชาติ ครั้งที่ 2 ไทยแลนด์เบียนนาเล่ โคราช 2021 จัดขึ้นที่จังหวัดนครราชสีมา ภายใต้แนวคิด “Butterflies Frolicking on the Mud: Engendering Sensible Capital” หรือในชื่อภาษาไทย “เซิ้งสิน…ถิ่นย่าโม” โดยมียูโกะ ฮาเซกาวา เป็นผู้อำนวยการฝ่ายศิลป์ ร่วมด้วยทีมภัณฑารักษ์ ได้แก่ ธวัชชัย สมคง วิภาช ภูริชานนท์ และ เซฮา คูโรซาวา มีศิลปินทั้งชาวไทยและชาวต่างชาติจาก 25 ประเทศ เข้าร่วมสร้างสรรค์ผลงานจำนวน 53 ชิ้น จัดแสดงในหลายพื้นที่ ได้แก่ โรงพยาบาล มหาวิทยาลัย วัด พิพิธภัณฑ์ สวนสัตว์ สวนสาธารณะ และชุมชนท้องถิ่นซึ่งสร้างงานหัตถกรรม อาทิ เครื่องปั้นดินเผาและทอผ้าไหม เป็นต้น
ครั้งที่ 1 : ไทยแลนด์เบียนนาเล่ กระบี่ 2018
ภายใต้แนวคิด : สุดขอบฟ้าแห่งดินแดนมหัศจรรย์ (Edge of the wonderland)
การจัดมหกรรมศิลปะร่วมสมัยนานาชาติ ไทยแลนด์เบียนนาเล่ มีขึ้นครั้งแรกที่จังหวัดกระบี่ เมื่อปี พ.ศ. 2561 ไทยแลนด์เบียนนาเล่ กระบี่ 2018 ภายใต้แนวคิด “Edge of the Wonderland” หรือสุดขอบฟ้าแห่งดินแดนมหัศจรรย์ ภายใต้การคัดสรรของ เจียง เจฮง ภัณฑารักษ์หลัก โดยมีศิลปินชาวไทยและชาวต่างชาติกว่า 50 คน จัดแสดงผลงานทั่วจังหวัดกระบี่ ตั้งแต่ในเมืองจนถึงชายหาด กลางทะเล บนเกาะ ในถ้ำ ตามจุดต่างๆ ในป่าเขา และอุทยานแห่งชาติ